Het verkeersveiligheidsplan Vlaanderen is een vijfjaarlijks actieplan dat richting geeft aan het Vlaamse verkeersveiligheidsbeleid. Het meest recente verkeersveiligheidsplan van de Vlaamse overheid dateert van juli 2021. In dat plan staat de actieve weggebruiker centraal. De verkeersveiligheidscijfers bij die doelgroep evolueren minder goed. Daarom worden voetgangers en fietsers voorop geplaatst.
Het nieuwe plan moet helpen om het aantal verkeersdoden opnieuw te doen dalen. Uiteraard is er oog voor de andere vervoerswijzen en voor domeinen die een problematische rol blijven spelen, zoals rijden onder invloed, overdreven en/of onaangepaste snelheid en afleiding.
Het verkeersveiligheidsplan bestaat uit volgende grote onderdelen:
1. MIA, een nieuwe aanpak
Om de verkeersveiligheidscijfers op het juiste spoor te krijgen, wordt gekozen voor een nieuwe bestuurlijke aanpak: MIA. MIA staat voor Mobiliteit Innovatief Aanpakken en focust op eenvoud, versnelde output, inspraak en bottom-up benadering. De kernwoorden zijn samen, sneller en alert. Dit innovatieve denkproces heeft geleid tot een nieuwe governancestructuur en een nieuwe procesaanpak voor de realisatie van het verkeersveiligheidsplan, die uiteindelijk resulteerde in de ‘Alliantie Veilig Onderweg’.
2. Doelstellingen
Streefcijfers
In dit verkeersveiligheidsplan Vlaanderen wordt met 6 streefcijfers gewerkt:
- aantal verkeersdoden
- aantal zwaargewonden
- aantal letselongevallen
- aantal dode en zwaargewonde voetgangers
- aantal dode en zwaargewonde fietsers
- aantal doden en zwaargewonden bij ongevallen met jonge autobestuurders
Drie van deze streefcijfers zijn nieuw: aantal dode en zwaargewonde voetgangers, aantal dode en zwaargewonde fietsers en aantal doden en zwaargewonden bij ongevallen met jonge autobestuurders. De 2 nieuwe streefcijfers voor de voetgangers en fietsers sluiten aan op de promotie van duurzame vervoersmodi en het STOP-principe, met specifieke aandacht voor de stappers en trappers.
Voor deze 6 streefcijfers wordt gestreefd naar een reductiepercentage van -25% tegen 2025 en van -50% tegen 2030, met 2019 als referentiejaar. In 2040 mogen er geen voetgangers- en fietsdoden meer vallen op Vlaamse wegen.
Overkoepelende doelstellingen als onderdeel van een veilig verkeerssysteem
Volgende belangrijke overkoepelende doelstellingen of kwaliteitsrandvoorwaarden vormen mee de basis van het verkeersveiligheidsplan. Ze vormen ook de sleutel tot het waarborgen van een veilig verkeerssysteem en zijn essentieel om te evolueren naar een veilig en slachtoffervrij verkeers- en vervoersysteem.
- Veilige en goed onderhouden infrastructuur
- Kwalitatieve educatie en permanente, doeltreffende sensibilisering
- Duidelijke regelgeving
- Engagement: sterke partnerships met de verkeersveiligheidspartners en de actieve medewerking van alle weggebruikers
- Onderzoek, evaluatie en monitoring, geïntegreerd in het plan en de maatregelen
- Continue aandacht voor nieuwe vervoerswijzen en -ontwikkelingen, voertuigtechnologieën en innovatie
- Sterke en efficiënte handhavingsketen voor een kwalitatief handhavingsbeleid
- Maximaal rekening houden met het klassieke denkkader inzake duurzame mobiliteitsontwikkeling
- Subjectief (on)veiligheidsgevoel
3. Analyse van de verkeersveiligheid in Vlaanderen met 9 prioritaire aandachtspunten
De probleemanalyse van de verkeersveiligheid levert 9 prioritaire aandachtspunten waar ook de actieve weggebruiker een prominente plaats krijgt. Het gaat om ongevallen met voetgangers, fietsers, gemotoriseerde tweewielers, onervaren weggebruikers, senioren, (lichte) vrachtwagens en uiteraard ook om de drie killers: rijden onder invloed, snelheid en afleiding.
4. Maatregelen
Met het oog op de geformuleerde aandachtspunten wordt een specifiek maatregelenpakket uitgewerkt en worden meer concreet 37 maatregelen naar voor geschoven.
