94% van de verkeersovertreders betalen spontaan hun boete na het uitsturen van een boetebrief. Een kleine groep overtreders weigert hun boete vrijwillig te betalen. Sinds 2020 krijgt deze groep een bevel tot betalen. Er zijn inmiddels al 1 miljoen bevelen uitgestuurd. Met de invoering van dit bevel tot betalen en de gedwongen invordering van de boete door Financiën wordt de strafketen gesloten. Geen straffeloosheid voor deze wanbetalers.
Verkeersovertreders die ondanks drie verzoeken van Politie en Justitie weigeren hun verkeersboete te betalen, krijgen sinds 2020 een bevel tot betalen van het Openbaar Ministerie. Dit bevel tot betalen is een uitvoerbare titel of akte die toelaat om de verkeersboete gedwongen in te vorderen. Het Openbaar Ministerie moet de overtreder in dit geval niet meer dagvaarden voor de politierechtbank, maar kan voor bepaalde verkeersovertredingen meteen een bevel tot betalen opstellen.
Indien de verkeersovertreder volhardt in de boosheid en zijn boete niet betaalt na een bevel tot betalen, wordt de boete overgemaakt aan de FOD Financiën voor een gedwongen invordering. Hierdoor wordt de strafketen gesloten en is er geen straffeloosheid voor een kleine minderheid van wanbetalers.
Gedwongen invordering door FOD Financiën
Betaalt de overtreder zijn onmiddellijk inning van Politie en de minnelijke schikking van Justitie niet dan krijgt hij een bevel tot betalen. Het bevel tot betalen is de laatste aanmaning om de verkeersboete te betalen en is 35% hoger dan de minnelijke schikking.
Na ontvangst van het bevel tot betalen heeft de overtreder 30 dagen de tijd om de boete te betalen. Wanneer de overtreder de boete niet betaalt, zal het Openbaar Ministerie het bevel tot betalen uitvoerbaar verklaren:
- Voor Belgische overtreders kan de FOD Financiën het bedrag opeisen via een loonbeslag, een gerechtsdeurwaarder, de belastingen of de immobilisatie van de wagen tijdens een gezamenlijke verkeerscontrole van de FOD Financiën en politie.
- Voor EU-overtreders zal de boete op termijn worden overgemaakt aan de lidstaat. De lidstaat mag de boete of Europees certificaat dan zelf invorderen van haar onderdaan en in de eigen staatskas steken.
De uitwisseling van de dossiers tussen FOD Justitie en FOD Financiën gebeurt volledig automatisch en digitaal.
Rechten van verdediging
In een rechtstaat heeft een overtreder steeds het recht om voor een onafhankelijke rechter te verschijnen. Is de verkeersovertreder niet akkoord met de vastgestelde overtreding, dan kan deze beroep aantekenen bij de politierechtbank tegen het bevel tot betalen. Om een beroep in te dienen moet de overtreder een verzoekschrift neerleggen. Dit kan online via de website, per e-mail, per aangetekende brief of fysiek op de griffie.
Met de mogelijkheid om digitaal beroep aan te tekenen zijn de rechten van de verdediging verzekerd. Voor overtreders die geen toegang hebben tot een computer blijft het natuurlijk ook mogelijk om een beroep op papier in te dienen.
Cijfers 2022
- In 2022 betaalden 94% van de overtreders hun boete spontaan na het uitsturen van een onmiddellijke inning en minnelijke schikking.
- Minder dan 6% van de verkeersboetes zijn onbetaald in de fase van de vrijwillige inning (onmiddellijke inning/minnelijke schikking).
- Sinds de lancering van het bevel tot betalen in 2020 werden er iets meer dan een miljoen bevelen tot betalen uitgestuurd. In 2022 werden er 537.009 bevelen tot betalen verstuurd. De niet-betaalde bevelen tot betalen worden de volgende maanden overgemaakt aan Financiën voor een gedwongen invordering.
- 1,34 % van de overtreders tekenden beroep aan tegen hun bevel tot betalen.
Administratieve lastenverlaging
Dankzij het bevel tot betalen hoeven de parketten van de procureur des konings, de overtreders die hun boete niet willen betalen, niet meer te dagvaarden voor de politierechtbank. Het bevel tot betalen wordt rechtstreeks overgemaakt aan Financiën. Zij zullen het bedrag dan gedwongen invorderen. Deze procedure maakt het mogelijk voor de parketten om meer overtredingen te vervolgen, en zich te focussen op de zwaardere verkeersovertredingen.
