Op 23 november 2023 keurde het parlement de aanpassing van de wet op de gemeentelijke administratieve sancties (GAS) goed. Deze aanpassing was noodzakelijk vanwege uitspraken van het Grondwettelijk Hof en praktische problemen die de dagelijkse werking bemoeilijkten. De vernieuwde GAS-wet is bedoeld om het gebruik van dit instrument te verbeteren en efficiënter te maken op lokaal niveau.
Wat verandert er?
- Voor volwassenen stijgt het boetebedrag naar 500 euro, waardoor lokale overheden strengere straffen kunnen opleggen voor ernstige overtredingen of herhaalde vergrijpen. Deze aanpassing geldt alleen voor meerderjarigen; de boetes voor minderjarigen blijven ongewijzigd.
- Een nieuwe gemengde inbreuk wordt toegevoegd aan de GAS-wet. Lokale overheden kunnen nu overtredingen van gemeentelijke reglementen met betrekking tot openingstijden bestraffen met GAS (artikel 18 van de wetgeving inzake openingstijden).
- Veranderingen worden ook doorgevoerd met betrekking tot GAS-vaststellers. Lokale overheden kunnen nu gemakkelijker vaststellers van gewestelijke overheden benoemen, zonder de noodzaak van individuele aanstellingen. Bovendien krijgen alle GAS-vaststellers efficiëntere middelen, zoals toegang tot het rijksregister en de databank van de Dienst voor Inschrijvingen van Voertuigen (DIV), waardoor ze overtreders sneller kunnen identificeren. Uiteraard moet het lokale bestuur de benodigde machtigingen hebben voor deze toegang.
- De procedure voor GAS-verkeer (GAS 4) verandert ook. Politieconstateringen krijgen nu bijzondere bewijswaarde, vergelijkbaar met de afhandeling van dossiers door het parket. Daarnaast worden termijnen voor het lokale bestuur om dossiers af te handelen verduidelijkt, zodat sancties snel en doeltreffend kunnen worden opgelegd.
- In het kader van GAS 4 wordt een extra procedure geïntroduceerd waarbij de sanctionerend ambtenaar de bevoegdheid krijgt om een sanctie met uitstel op te leggen. De overtreder hoeft (een deel van) de boete niet te betalen als er binnen een referentieperiode geen nieuwe overtredingen worden begaan. Bij herhaling moet de boete alsnog volledig worden betaald, een maatregel die voortkomt uit eerdere uitspraken van het Grondwettelijk Hof.
- Binnen de GAS 4-procedure krijgen lokale overheden ook de mogelijkheid om gedepenaliseerde parkeerovertredingen (bijvoorbeeld in een blauwe zone) af te handelen via een versnelde GAS 4-procedure. Het gebruik van aangetekende brieven, eerder verplicht in de klassieke GAS-procedure (GAS 1), is niet langer vereist.
- Tot slot wordt de GAS-wet in lijn gebracht met de geldende GDPR-regels, en zijn enkele praktische aanpassingen doorgevoerd aan de bemiddelingsprocedure.
