Het is sinds de politiehervorming steeds de betrachting geweest om van de wijkinspecteur dé spilfiguur van de lokale politiekorpsen te maken. Zichtbaar, aanspreekbaar, bereikbaar en het luisterend oor voor de inwoners om zo de behoeften en verwachtingen van de samenleving in te kunnen schatten. Binnen de politiediensten werd het concept wijkwerking echter nooit voldoende geformaliseerd. Daarom werd een nieuwe omzendbrief gelanceerd waarin het belang van de wijkwerking en de wijkinspecteur benadrukt wordt en meer specifiek de rol en de functie van de wijkinspecteur verder gepreciseerd wordt.
De wijkinspecteur is de hoeksteen van de politiewerking en heeft daardoor een fundamentele rol in de werking van de lokale politiezones. De vaststelling vandaag is dat de capaciteit van de wijkinspecteurs te veel wordt ingezet voor het vervullen van administratieve taken, waardoor ze zich minder kunnen focussen op hun eigen, vaak specifieke opdrachten.
Werken in de wijk
De inwoners in ons land hebben behoefte aan een politie die zichtbaar en makkelijk aanspreekbaar is. Daarmee klinkt opnieuw meer en meer de roep naar het vertrouwde beeld van de wijkinspecteur die weet wat er reilt en zeilt in de buurt en de tijd kan nemen om een luisterend oor te bieden. Zowel in het wijkcommissariaat, als aan de schoolpoorten, op de wekelijkse markt, bij evenementen, op drukke plaatsen, in de horecazaken, op bijeenkomsten van buurtcomités, bij plaatselijke verenigingen…
Daarnaast zijn de wijkinspecteurs de belangrijke oren en ogen van de recherchediensten. Ze beschikken over heel wat nuttige informatie en inlichtingen die belangrijk kunnen zijn om gerechtelijke onderzoeken vooruit te helpen.
De minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden en de minister van Justitie Paul Van Tigchelt onderschrijven de bestaande basisprincipes van de wijkwerking: zichtbaarheid, aanspreekbaarheid en contacteerbaarheid. Daarnaast moet de nieuwe omzendbrief een kader bieden voor de snelle maatschappelijke evoluties en het steeds uitgebreider en complexer geworden takenpakket van de wijkinspecteur.
Capaciteit
De omzendbrief stelt dat idealiter minimum 15% van de jaarlijkse operationele capaciteit van de politiezone moeten worden besteed aan wijkwerking om een volwaardige invulling te kunnen geven aan de behoeften. Daarnaast moet de functie van de wijkinspecteur zo worden georganiseerd dat 75% van de tijdsbesteding kan gaan naar de specifieke wijkgerelateerde opdrachten op het terrein. Dit moet rechtstreeks bijdragen aan de veiligheid en de leefbaarheid in de wijken en aan de ontwikkeling van kennis over de verschillende maatschappelijke aspecten van de wijk. Belangrijk daarbij is ook het aangaan van partnerschappen en het onderhouden ervan, zoals bijvoorbeeld met buurtverenigingen, straathoekwerkers en vertegenwoordigers van gemeenschappen.
Digitalisering
De digitalisering van onze samenleving is een realiteit en brengt tal van uitdagingen mee voor onze politiediensten. Het verder ontwikkelen van de wijkwerking vereist bijgevolg ook een doorgedreven digitalisering. Er bestaan vandaag al talloze mogelijkheden voor de politie om met inwoners in contact te treden, en veel politiezones benutten deze al optimaal. Maar Minister Verlinden wil dat de lokale politiezones ook actief nadenken over hoe ze nog meer, en liefst op een vernieuwende manier, kunnen inzetten op verbinding met de inwoners. Daartoe lanceerde ze in maart van dit jaar subsidieprojecten voor vernieuwende initiatieven voor nabijheidspolitie, waar lokale politiezones konden op inschrijven, goed voor een totaalbedrag van 1,5 miljoen EURO.
“We hebben een aantal voorwaarden vooropgesteld, waarmee we de projecten in een duidelijke richting willen duwen. We zijn immers op zoek naar innoverende voorstellen die rechtstreeks impact hebben op mensen die moeite ondervinden om met hun politie in contact te treden. Tegelijk willen we de garantie inbouwen dat de gekozen projecten na afloop blijvend worden ingebed in de werking van de politiezones. Daarnaast willen we met deze projectoproep ook de samenwerking tussen de verschillende politiezones, maar ook met andere veiligheidsberoepen en partnerdiensten stimuleren”, zei minister Verlinden daarover eerder.
De inschrijvingen zijn ondertussen afgesloten, 24 lokale politiezones dienden een projectvoorstel in. De voorstellen worden nu onderzocht.
Oprichting subcommissie wijkwerking
De omzendbrief, die tot stand kwam met de medewerking van verschillende lokale politiezones, voorziet in de oprichting van een subcommissie wijkwerking in de schoot van de Vaste Commissie van de Lokale Politie. De subcommissie zal worden belast met de opvolging van de uitvoering van de omzendbrief en zal blijven inzetten op het optimaliseren ervan en het verspreiden van goede praktijken aan de verschillende lokale korpsen.
Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden: “Met de omzendbrief zetten we volop in op een nabije politie en benadrukken we de cruciale rol van de wijkdiensten en de wijkinspecteurs en de rol die hen vanuit de lokale besturen en de korpsleiding moet worden toebedeeld. Het is daarnaast ook heel belangrijk om de wijkinspecteurs de erkenning te geven die ze verdienen, juist omdat zij de hoeksteen en spilfiguur zijn in de verbinding tussen onze politie en de inwoners. Met onder meer een nationale dag van de wijkwerking, het opzetten van interne en externe communicatiecampagnes, meer en doorgedreven vormingen en een overkoepelende opvolging vanuit de Vaste Commissie van de Lokale Politie, willen we daaraan bijdragen.”
Minister van Justitie Paul Van Tigchelt: “Wijkinspecteurs zijn zeer belangrijke schakels in de strijd tegen de georganiseerde misdaad. Ze zijn de voelsprieten in de samenleving en vangen vaak de eerste signalen op van ondermijnende criminaliteit. Daarom is het belangrijk dat de functie opgewaardeerd wordt en de wijkagent opnieuw meer de straat op kan en tussen de mensen komt, in plaats van het vele administratief werk. Dat is een van de doelen van deze hernieuwde omzendbrief.”
