Op 4 oktober werd het Koninklijk besluit van 22 september 2024 tot wijziging van het koninklijk besluit van 19 april 2014 betreffende de inning en de consignatie van een som bij de vaststelling van de overtredingen inzake het wegverkeer gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Dit KB heeft tot doel om de sociale norm te versterken en het gevoel van straffeloosheid van buitenlandse bestuurders op onze wegen te bestrijden. Dit moet gebeuren door meer doeltreffende en gerichte controles op rijden onder invloed enerzijds en een versterking van de sancties anderzijds. De nieuwe regels treden in werking op 1 januari 2025.
De context
Eén van de actiegebieden in het Federaal plan voor Verkeersveiligheid 2021-2025 betreft het sociaal onaanvaardbaar maken van risicogedrag, waaronder rijden onder invloed van alcohol of drugs. Omdat deze gedragingen een aanzienlijke invloed hebben op het risico op ongevallen, voorziet het Federaal plan onder meer in doeltreffendere en meer gerichte controles op rijden onder invloed op de meest problematische plaatsen en tijdstippen, conform het regeerakkoord. Ook de sancties moeten worden versterkt. Voor rijden onder invloed van drugs moet het opleggen van een consignatiesom in het geval van een positieve speekseltest mogelijk worden gemaakt voor buitenlandse overtreders. Deze wijziging zal de sociale norm versterken en het gevoel van straffeloosheid helpen bestrijden.
Buitenlandse bestuurders onder invloed
Bestuurders onder invloed van drugs die geen woonplaats of vaste verblijfplaats in België hebben, worden niet met onmiddellijke inning gestraft. De politie stelde een proces-verbaal tegen hen op, waarna het parket hen kon vervolgen. Voor mensen zonder woonplaats in België betekende deze procedure maar al te vaak straffeloosheid.
Bovendien neemt het aantal vaststellingen van druggebruik onder buitenlandse bestuurders jaar na jaar toe; in 2023 heeft de politie 1200 vaststellingen gedaan. Het aantal vaststellingen van rijden onder invloed van alcohol bij buitenlanders neemt ook elk jaar toe; in 2023 waren er meer dan 3160. Een oplossing voor dit probleem drong zich op.
Concreet
De nieuwe wetgeving verplicht buitenlandse bestuurders die onder invloed van drugs rijden om ter plaatse een bedrag van 1260 euro als waarborgsom te betalen, in afwachting van de behandeling van hun zaak door de rechtbank. Ze moeten deze som ook in consignatie geven indien ze weigeren een drugstest te ondergaan.
Terzelfder tijd zijn de straffen voor alcoholovertredingen begaan door buitenlandse bestuurders ook verscherpt. Een som in consignatie geven was al verplicht voor overtredingen met 0,65 mg/l uitgeademde alveolaire lucht (UAL) of meer; onder deze drempelwaarde was onmiddellijke inning vereist. Deze drempelwaarde wordt nu verlaagd, zodat buitenlandse bestuurders voortaan al vanaf 0,50 mg/l UAL een som in consignatie moeten geven. De rechter zal de zaak daarna behandelen en de gepaste sancties opleggen (gaande van vrijspraak met teruggave van de consignatiesom tot zware straffen zoals boete en vervallenverklaring van het recht tot sturen).
Deze wetgeving kadert in het federale plan verkeersveiligheid 'All for Zero' 2021-2025 van de Ministers van Mobiliteit, Justitie en Binnenlandse Zaken, om de belangrijkste oorzaken van verkeersongevallen op onze wegen te bestrijden.
De nieuwe bepalingen treden in werking op 1 januari 2025.
Bron: FOD Mobiliteit en Vervoer
