Met de maatregelen die genomen zijn voor de aanpak van het coronavirus, is het voor burenbemiddelaars momenteel niet evident om te bemiddelen tussen buren die zich in een conflictsituatie bevinden. Niettemin nemen burenbemiddelingsdiensten allerlei initiatieven om buren bij staan in deze moeilijke tijden.
Teneinde andere gemeenten te inspireren, heeft de Algemene Directie Veiligheid & Preventie een aantal van deze initiatieven opgelijst.
Stad Gent
Online of telefonische hulp
Net als een aantal andere gemeenten geeft de stad Gent op haar website een aantal tips en richtlijnen mee voor burgers die zich in deze tijden in een burenconflict bevinden. Hierbij wordt in eerste instantie een beroep gedaan op de conflictoplossende vaardigheden van de burgers, waarbij aanwijzingen worden geformuleerd om hen bij te staan bij het omgaan met hinder door buren. In geval de buren er samen niet uitkomen, kan een beroep gedaan worden op burenbemiddeling. Zolang de coronacrisis duurt, waardoor er geen huisbezoeken mogelijk zijn, wordt wel online of telefonische hulp geboden.
Vanaf 21/4/2020 worden opnieuw fysieke bemiddelingsgesprekken georganiseerd voor dringende cases. Deze zullen plaatsvinden op een centrale plaats waar voldoende garanties kunnen worden gegeven naar social distancing en hygiënevoorzieningen toe.
De dienst burenbemiddeling van Antwerpen
Contacteren personen boven de 60 jaar
De dienst burenbemiddeling van Antwerpen belt tevens zelf burgers op die vroeger een conflict met hun buren hadden. Ze contacteren enkel personen boven de 60 jaar en vragen hoe het met hen gaat. Als ze vaststellen dat ze een hulpvraag hebben, verwijzen ze deze mensen door naar de juiste hulpverlening die hun stad aanbiedt of geven ze hen op bij een website voor vrijwilligers.
Provincie Vlaams-Brabant
Telefoon of ‘beeldbellen’
Bij de start van de corona-crisis (18 maart 2020) belde de coördinator burenbemiddeling van de provincie Vlaams-Brabant de buren van de lopende cases op met de melding dat wegens de verstrengde maatregelen de bemiddelaars niet aan huis kunnen komen en om begrip op te brengen voor deze bijzondere situatie.
Begin april 2020 zijn nieuwe pistes ontwikkeld om de bemiddelingen opnieuw te kunnen opnemen. Burenbemiddeling is belangrijk voor het welbevinden en voor het psychisch welzijn van mensen en dus betekent dat een essentiële dienstverlening.
Bij lopende cases worden de intakes via telefoon of ‘beeldbellen’ (videoconferenties) verder opgenomen. Bij elke nieuwe aanmelding vraagt de coördinator of de buur bereid is om het intakegesprek op afstand (telefonisch of met beeld - videoconferentie) te laten plaatsvinden. Daarna zoekt de coördinator twee bemiddelaars die bereid zijn om op deze manier te bemiddelen. De bemiddelaars polsen na de intake bij de buren of ze het gemeenschappelijk gesprek aansluitend willen of liever willen wachten tot na de opheffing van de Covidc-19 maatregelen. Wanneer de buren en de bemiddelaars akkoord zijn om het gezamenlijk gesprek te laten doorgaan, is dit mogelijk, met inachtneming van de social distancing (ruime locatie – goed verlucht) en de nodige hygiënische maatregelen (handen wassen en ontsmetten).
Stad Leuven
Website
Leuven heeft een bericht verspreid via hun website met de boodschap dat men, om de verdere verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, beslist heeft om alle huisbezoeken in het kader van burenbemiddeling uit te stellen. Ze blijven wel beschikbaar voor aanmeldingen of een gesprek via telefoon, mail of videobellen. Ook worden er tips meegegeven om om te gaan met ergernissen van buren, en tips waarop je zelf kunt letten om buren niet te ergeren.
Vlaams Netwerk Burenbemiddeling
Videoconferentie
Ook het Vlaams Netwerk Burenbemiddeling heeft mogelijke pistes ontwikkeld om ook in deze tijden de burenbemiddelingsdiensten te ondersteunen. Zo werden de mogelijkheden en beperkingen van het gebruik van videoconferentie door het netwerk onder de loep genomen. Intake 1 en 2 van het bemiddelingstraject zijn mogelijk via videoconferentie. Dit geeft de buren de kans om te ventileren en hun verhaal te doen. De bemiddelaars kunnen samen met de buur bekijken wat ze zelf kunnen doen en hen coaching tips geven.
Na intake 1 belden de vrijwilligers vaak aan bij buur 2 of staken ze een briefje in de bus met hun contactgegevens. Dit is nu niet mogelijk. Men raadt daarom aan dat de vrijwilligers een brief schrijven naar buur 2 als ze niet over de telefoongegevens van buur 2 beschikken. Als bemiddelingsdienst kan je helpen met het opstellen van deze brief.
De vrijwilligers kunnen bij intake 1 en 2 polsen of de burgers de huidige coronacrisis kunnen overbruggen. Als dat het geval is, kan je met hen afspraken maken om het bemiddelingstraject na deze periode verder op te pakken.
De bemiddeling zelf met videoconferentie wordt afgeraden. Bemiddeling met videoconferentie is zeer moeilijk omdat je signalen mist en je de lichaamstaal niet kan interpreteren. Bij een crisissituatie is een bemiddeling met videoconferentie natuurlijk wel mogelijk.
Niet alle bemiddelaars staan evenwel open voor een bemiddelingstraject met videoconferentie. Men raadt aan om de vrijwilligers zelf te laten kiezen of ze willen bemiddelen met videoconferentie. Het is belangrijk dat ze duidelijke afspraken maken welke bemiddelaar de leiding neemt als ze met twee personen bemiddelen via videoconferentie.
Een bemiddelingstraject met videoconferentie is ook voor de buren niet altijd mogelijk. Niet alle buren beschikken over de juiste technologie of kennis om met deze technologie om te gaan.
Sommige bemiddelingsdiensten kiezen daarom om geen bemiddeling met videoconferentie te doen, andere doen dit wel. Deze mogelijkheid dient dus afgewogen te worden door de individuele diensten.
Flémalle - Aywaille - Liège
Verbonden ondanks de afstand
Integraal telewerk thuis en het gebruik van de telefoon, GSM en computer voor mails en videoconferenties zijn gangbaar voor een groot aantal bemiddelaars. Zo kan ook het contact met de personen die in de bemiddeling zitten, behouden blijven. Bovendien kan de bemiddelaar zich op die manier beschikbaar houden voor het verderzetten van de lopende bemiddelingen (zo veel mogelijk) en telefonische ondersteuning bieden aan mensen die problemen hebben... Luisteren, sommige situaties verzachten en fungeren als gesprekspartner voor anderen. Dit is bijvoorbeeld het geval voor de bemiddelaars van Flémalle, Aywaille en Luik.
Folder met de nuttige telefoonnummers van de lokale diensten
In Flémalle werd een folder verspreid met de nuttige telefoonnummers van de lokale diensten. De bemiddelingsdienst van de politiezone werd daarin vermeld; deze dienst kan opgebeld worden in geval van een buurt- of familiaal conflict.
Volgens de bemiddelaar zijn er vrij veel telefonische oproepen. De personen die in de bemiddeling zitten, hebben meer tijd voor de bemiddeling en ze kunnen gemakkelijker afstand nemen. Het feit dat de mensen van thuis uit aan de bemiddeling deelnemen, zorgt ervoor dat de communicatie vlot verloopt; de verhoudingen zijn soms "intiemer" en menselijker.
Informatieve mail
De bemiddelingsdienst van Aywaille heeft een informatieve mail verspreid betreffende de aangepaste verderzetting van de activiteiten van de dienst in deze periode. De dienst wordt telefonisch, per mail of met videoconferentie verzekerd.
Er werd tevens een specifieke flyer opgemaakt en verspreid:
De bemiddelingsdienst van Schaarbeek
Permanentie vanop afstand en advies
De bemiddelingsdienst van Schaarbeek heeft een permanentie per telefoon en per mail geïnstalleerd. De dienst past zich, geval per geval, aan wat de nieuwe aanvragen betreft en houdt contact met de mensen die reeds in een bemiddelingssituatie zitten.
Om de burgers te informeren over de opvolging door de dienst, werd op de website en op de Facebookpagina van de gemeente een bericht gepost:
Openbare Diensten voor Interpersoonlijke Conflicten Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Virtueel platform en witte kaart
Elke week vindt binnen het Netwerk van de Openbare Diensten voor Interpersoonlijke Conflicten Brussels Hoofdstedelijk Gewest een virtueel platform via "zoom" plaats om een intervisie mogelijk te maken voor de bemiddelaars die dat wensen. Daardoor blijft het contact behouden en kunnen respectieve praktijken uitgewisseld worden.
Bovendien heeft het Netwerk van Brusselse Bemiddelaars aan het begin van de maatregelen in de aanpak van het virus, een Witte kaart, gepubliceerd.
Gemeentedienst van Waremme
Permanentie op afstand en vrijwilligers
De bemiddelaars van de gemeentedienst van Waremme zorgen voor een permanentie per telefoon en per mail. Het bemiddelingswerk wordt thuis verdergezet met het opstellen van rapporten, het verzekeren van de continue opvolging van de bemiddelingssituaties, enz.
Parallel daarmee hebben de bemiddelaars zich vrijwillig aangeboden om mee te werken aan de algemene telefoonpermanentie van het gemeentebestuur (één persoon stuurt de oproepen door naar de vrijwillige medewerkers).
Stad Verviers
Telefonische permanentie en hulpcel
In Verviers gaat het team van bemiddelaars enkele dagen per week naar kantoor om een telefonische permanentie voor de bemiddelingsdienst en de hulpcel.
Deze cel, die specifiek opgericht werd voor de COVID-19-crisis, biedt een luisterend oor en ondersteuning en treedt op als informatiepunt om te voldoen aan de behoeften van bepaalde mensen (voedselpakketten, hulp bij boodschappen, enz.). Het volledige psychosociale team maakt deel uit van de cel; er werden groepjes van 2, steeds dezelfde, personen gemaakt die beurtelings het werk verrichten.
Aiseau-Presles
In Aiseau-Presles verzekert de bemiddelingsdienst eveneens een permanentie op kantoor. De aanvragen voor bemiddeling gebeuren momenteel per telefoon en per mail. Er is geen direct contact mogelijk behalve om documenten en foto’s af te geven (afstand houden, alcogel, mondmasker).
Burenconflicten zijn er nog steeds maar ze hangen vaak samen met de situatie van de opgelegde maatregelen (permanente aanwezigheid van de buren, lawaai, applaudisseren, etc.)
De gemeente heeft eveneens een platform van onderlinge hulp voor tijdens de crisisperiode opgericht. Hiermee wenst men tegemoet te komen aan angstgevoelens bij de bevolking en aan diverse hulpverleningsvragen. Hierbij wordt doorgestuurd naar andere diensten en aan de vrijwilligers.
De bemiddelaar van Ath
Permanentie op afstand, nieuwe samenwerkingen en gemeentelijke projecten
De bemiddelaar van Ath volgt het werk vanop afstand op via telefoon en mail. Sommige dossiers liggen met akkoord van de betrokken partijen stil tot op het moment een hercontactname mogelijk is, andere dossiers lopen verder.cToekomstige bemiddelingsgesprekken zullen weldra vastgelegd worden.
De bemiddelaar maakt van de gelegenheid gebruik door nieuwe samenwerkingen op de zetten (bijvoorbeeld: opstart van een samenwerking met een gebarentolk teneinde toch de kans te hebben om een bemiddelingsdossier succesvol af te kunnen ronden), op orde stellen van samenvattende fiches, opstellen van het jaarrapport 2019, aanvullen van informatie over instrumenten die gebruikt kunnen worden tijdens een bemiddeling.
Parallel hieraan ontwikkelt de bemiddelaar andere projecten voor de stad, zoals een intergenerationeel project, animatie over pesten op school, sensibiliseringsmateriaal over burger zijn in samenwerking met andere diensten en het cultuurcentrum.
Burenbemiddeling na coronatijden
Veel diensten denken al na hoe ze de bemiddelingen terug kunnen opstarten na corona. Hoe kan je de veiligheid van de bemiddelaars en de burgers garanderen? Hierover heeft het Netwerk zijn licht laten schijnen.
Een mogelijkheid is dat je de intakegesprekken via telefoon of videoconferentie doet en de bemiddeling op een neutrale plaats (bijv. een gebouw van de stad of gemeente) organiseert. Je kan deze plaats goed ontsmetten.
Het nadeel hiervan is dat de bemiddelaars de partijen voor de eerste keer fysiek zien tijdens het bemiddelingsgesprek.
Je kan mondmaskers gebruiken, maar deze bevorderen een gesprek niet en ze zijn moeilijk verkrijgbaar.
Het is voor iedereen een nieuwe situatie. Het Netwerk Burenbemiddeling Vlaanderen vraagt daarom om elkaars ervaringen en de conclusies te delen, zodat van elkaar geleerd kan worden.
Meer info:
